Józef Chełmowski, wśród tych, którzy interesują się sztuką ludową, dobrze znany, nie żyje od trzech lat. Nie zdążyłam go poznać. Szkoda.
Dwa razy rozmawiałam z panią Chełmowską, która z dziećmi dba o dorobek życia męża. Pozwoliła mi zrobić zdjęcia. One mówią za siebie. Sami zobaczcie.
Ponoć Chełmowski był znany z aniołów.
Eliade nie miałby wątpliwości, że ogród Chełmowskich to miejsce
ujawnienia się sacrum. Heidegger z całą pewnością stanąłby tam w
prześwicie. Trzeźwy dominikanin, logik (inny Józef, którym możemy się szczycić), Józef
Bocheński, spotkałby tam Chrystusa frasobliwego, którego ponoć tylko w
Polsce można spotkać.Siedzi wśród bluszczu, drzew, kamieni, rdzewiejących narzędzi gospodarskich. W pobliżu wozu.
Na stole przed domem stał kosz z grzybami, po podwórzu chodziły kury, a w ogrodzie niektóre ule nadal zamieszkują pszczoły.
W pracowni Józefa Chełmowskiego leżą książki; zapamiętałam, że był Kant w oryginale i jakaś pożółkła książka o religiach świata. Wiadomo, że Chełmowski czytał co najmniej po niemiecku i łacinie, i wiadomo, że do wszystkiego doszedł sam. Sprzedawał swoje rzeźby tylko wtedy, kiedy potrzebował pieniędzy.
Okazuje się, że Chełmowski był też filozofem. Tylko że tej filozofii nie da się oderwać od tego ogrodu i podwórza.
Był na tyle mocno zakorzeniony w chrześcijaństwie, że nie bał się innych religii. Wziął na poważnie: "nie lękajcie się".
Chciałabym w tym miejscu serdecznie podziękować pani Chełmowskiej za rozmowę.
I wyrazić nadzieję, że znajdą się mądrzy ludzie, którzy pomogą ten ogród, to podwórze i ten dom zachować tak, jak one stoją. By nie zabrakło tam ani jednej rzeźby, ani jednego obrazu, ani czegokolwiek innego.
(ed.)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz